Nguyên tắc cơ bản

Chẻ điều có hai nguyên tắc cơ bản là:

– Khi tách vỏ điều xong phần nhân điều không được dính bẩn và dính dầu vỏ điều.

– Không được để nhân vỡ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của khâu chẻ điều

Những yêu cầu về cắt bóc vỏ sẽ đạt được nếu các yêu cầu kỹ thuật ở các khâu trước đã được đảm bảo, đặc biệt là ở khâu xử lý nhiệt hoặc hấp. Hạt điều sau khi xử lý nhiệt cần được làm nguội về nhiệt độ phòng càng nhanh càng tốt bằng cách dùng quạt gió, trải ra mặt trống,..Mục đích là để việc cắt bóc vỏ dễ dàng hơn, hạn chế hạt điều bị vỡ vì khi hạt điều nguội lại, vỏ hạt cứng hơn và làm tăng độ tróc giữa lớp vỏ cứng và lớp vỏ lụa đồng thời vẫn giữ được độ dẻo của nhân.

Bên cạnh đó, tỷ lệ vỡ còn phụ thuộc phần lớn vào quá trình sàng cỡ trước đó. Nguyên nhân là mỗi lưỡi dao ở các công cụ cắt bóc vỏ sẽ được mài và định hình chính xác với mỗi cỡ hạt nhất định, nếu việc sàng cỡ không kỹ, hạt lớn quá đưa vào cỡ dao nhỏ sẽ làm dao lạm vào nhân, làm nhân bị vỡ và nhiễm dầu, còn cỡ hạt nhỏ quá so với kích thước lưỡi dao thì việc chẻ tách vỏ sẽ khó tách vỏ được, nếu cứ ép hoặc đổi chiều hạt sẽ dẫn đến nhân bị vỡ. Chính vì vậy, việc sàng cỡ hạt chính xác và không lẫn cỡ ngoại lai rất quan trọng và đòi hỏi yêu cầu chính xác cao.

Bóc cắt vỏ dùng máy (chẻ máy)

Những hệ thống máy chẻ (máy bóc cắt vỏ điều) đầu tiên

Ngay từ những năm 60 của thế kỷ 20, các máy móc tự động về chẻ điều đã được phát triển bởi các nhà sản xuất từ Anh và Ý, nổi trội có hai hệ thống chủ yếu do Sturtevant Engineering và Oltremare cung cấp. Tuy nhiên những hệ thống này chi phí đầu tư cao, hiệu quả về tỷ lệ thu hồi nhân chưa ổn định nên gần như không được phổ biến rộng rãi.

– Máy bóc vỏ hạt điều sử dụng trong hệ thống do sturtevant Engineering Co., (London) cung cấp cho Braxin là máy va đập hạt điều tự đọng nhờ lực ly tâm.

Trước khi đưa vào bóc vỏ, hạt điều được phân ra 3 – 5 kích cỡ khác nhau rồi đưa vào máy ly tâm có vận tốc đủ lớn (tùy theo cỡ hạt) để làm văng hạt đập vào một bề mặt xù xì làm bằng thép, lực va đập này đủ mạnh làm vỡ vỏ cho nhân bên trong rời ra. Tỷ lệ nhân nguyên vẹn thu được từ bóc vỏ kiểu này đạt 75 – 80% trong đó có nhiều nhân bị bể ngầm. Khi bóc hết vỏ lụa mới lộ ra vì vậy tỷ lệ nhân nguyên cuối cùng khi đóng gói chỉ đạt 50 – 55%.

– Máy bóc vỏ sử dụng trong hệ thống do Oltremare cung cấp cho một số nước ở châu Phi, châu Á. Về nguyên tắc cắt bóc vỏ từng hạt một bằng những cặp lưỡi dao định hình (như dụng cụ cắt dùng tay của Thái Lan) theo kích cỡ của hạt (hạt trước khi đưa vào cắt được phân ra 8 cỡ khác nhau) chuyển động cắt của những cặp lưỡi dao được cơ giới hóa. Việc nạp liệu vào máy cắt dùng máy nạp tự động (hoặc có thể dùng tay). Sau khi cắt, vỏ và nhân được tự động phân riêng. Tỷ lệ nhân nguyên vẹn lúc đóng gói đạt thấp nhất là 65%.

Hệ thống máy chẻ điều (máy bóc cắt vỏ) nội địa (made in Vietnam)

Từ những năm 2009, nhờ vào sự đầu tư nghiên cứu của Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas) và các công ty cơ khí, những hệ thống máy chẻ nội địa bắt đầu hoàn thiện với những ưu thế vượt trội so với các dòng ngoại nhập:

– Về kích thước, hệ thống máy chẻ do Việt Nam sản xuất có kích thước nhỏ gọn, có thể tùy biến cho phù hợp với mặt bằng nhà xưởng của mỗi nhà máy.

– Về công suất, máy chẻ điều nội địa có đa dạng công suất từ 90 đến 500kg/giờ cho một đầu máy, đáp ứng đa dạng các yêu cầu về công suất của các nhà máy.

– Về kỹ thuật, do phát triển nội địa nên kỹ thuật, thao tác dễ dàng được hướng dẫn, quá trình bảo trì bảo dưỡng rất tiện lợi với chi phí thấp.

– Về hiệu quả, tỷ lệ thu hồi nhân rất cao với hơn 90% (tỷ lệ bể chỉ từ 2-8%), năng suất lao động cao và sử dụng rất ít công nhân.

– Về chi phí đầu tư, hệ thống máy chẻ điều nội địa có giá thành rất cạnh tranh so với các hệ thống tương tự ngoại nhập.

Chính nhờ những ưu thế vượt trội như vậy, gần như hầu hết các nhà máy sản xuất hạt điều tại Việt Nam hiện nay đều sử dụng các hệ thống máy chẻ tự động được sản xuất trong nước.

Nguồn: https://pagacas.com/cat-boc-vo-che-tach-vo-trong-che-bien-hat-dieu-blo102

Xem thêm:

Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ thủ công

Cắt bóc vỏ trong chế biến hạt điều – Bóc cắt vỏ cơ giới kết hợp thủ công (Chẻ tay)